Ekonomski razvoj savremenog svijeta neprestano zahtijeva brži i efikasniji transport ljudi i dobara. Ovo je dovelo do rastućeg broja različitih vrsta vozila na putevima i ulicama. Međutim, dok motorizovano kretanje donosi mnoge benefite, ono takođe može izazvati i ozbiljne štete ako se bezbijednost ne postavi za prioritet.
Anketa je sprovedena sa ciljem ispitivanja stavova o bezbijednosti u saobraćaju u okviru projekta „Za život – za sigurnost i bezbijednost u saobraćaju“ koji realizuje Avlija uz podršku Ministarstva kapitalnih investicija. Istraživanjem su obuhvaćeni najčešći uzroci stradanja mladih u saobraćaju, prekoračenje brzine, nevezivanje sigurnosnih pojaseva, vožnja pod dejstvom alkohola, korišćenje mobilnog telefona tokom vožnje, nepoštovanje saobraćajnih pravila i drugo.
Anketiranje je sprovedeno anonimno i to putem telefona (36) i anketnih listića (64) u periodu od 1. do 10. marta 2022. godine, na teritoriji opštine Rožaje.
Ukupan broj učenika koji su učestvovali u anketiranju je 100, od čega je 38 % ženskog, a 62 % muškog pola. Sa položenim vozačkim ispitom i vozačkom dozvolom bilo je 88 %, 12 % je bez vozačke dozvole.
Zaposlenih je 36 %, penzionera 18 %, nezaposlenih 46 %; automobil u ličnom ili porodičnom vlasništvu posjeduje čak 62 % ispitanika, dok 38 posto ne posjeduje auto.
Od ukupnog broja ispitanika, najveći procenat u saobraćaju učestvuje u svojstvu pješaka (43 %), zatim kao putnici u automobilu (22 %) i vozači automobila (34 %), a najmanje kao biciklista (1 %).
Skoro svakodnevno auto na kraće ili duže relacije koristi kao vozač ili suvozač 62%, jednom do četiri puta sedmično 26%, jednom do tri puta mjesečno 9%, manje od jednom mjesečno 3 posto.
Na pitanje koliko često prekoračuju brzinu najveći broj ispitanika (39 %) odgovorio je da svakodnevno manje ili više prekoračuju brzinu, zatim 36 % njih je odgovorilo da ponekad prekoračuju brzinu, 25 % je onih koji nikada ili rijetko prekoračuju brzinu.
Na pitanje koliko su bezbijedni putevi u gradu jedna trećina (33 %) ispitanika smatra da su veoma bezbijedni, 18 % da su putevi dosta bezbijedni, 12 % smatra da su ne pretjerano bezbijedni i 37 % smatra da putevi nijesu bezbijedni.
Na pitanje da li mislite da je drumski saobraćaj bezbjedniji u Vašem gradu nego prije 10 godina, 36 % ispitanika je smatra da je veoma bezbijedan drumski saobraćaj, da je dosta bezbijedan smatra 22 %, da nije pretjerano bezbijedan 7 %, dok 35 % smatra da saobraćaj nije uopšte bezbijedan.
Na pitanje šta mislite, koliko je lokalna vlast zainteresovana za bezbijednost na putevima 12 % ispitanika smatra da su veoma zainteresovana, Dosta 16 %, Ne pretjerano 26 %, Ne uopšte 46 posto.
Zabrinjavajući je podatak da većina ne koristi ili veoma rijetko koristi sigurnosni pojas, na pitanje koliko često tokom prosječne vožnje koristite sigurnosni pojas – 31 posto ispitanika je odgovorilo sa Nikada, Rijetko 23 %, Ponekad 22 %, Često 9 %, Veoma često 7 %, Uvijek koristi sigurnosni pojas samo 8 posto.
Na pitanje koliko često koristite sigurnosne pojaseve ili druge sisteme zaštite djece u vozilima – 28 % ispitanika je odgovorilo da nikada ne koristi sigurnosne pojaseve, Rijetko 19 %, Ponekad 19 %, Često 11 %, Veoma često 12 %, Uvijek 11 posto.
Na pitanje da li ste u poslednje 3 godine bili novčano ili na drugi način kažnjavani zato što nijeste koristili sigurnosni pojas – 33 % je odgovorilo sa Ne, 67 % je odgovorilo sa Da.
Na pitanje koliko puta ste u poslednjih 12 mjeseci osjetili tokom vožnje da ste preumorni da biste upravljali vozilom ispitanici su odgovorili sljedeće: 40 % Nikada, 12 % Rijetko 6 %, Ponekad 25 %, Često 7 %, Veoma često 8 %, Uvijek 2 posto.
Na pitanje ako bismo uporedili dnevnu sa noćnom vožnjom, koliko je po Vašem mišljenju opasnija vožnja u noćnim satima: 44 % Veoma, 23 % Dosta, Ne pretjerano 21 %, Ne uopšte 12 posto.
Skoro polovina ispitanika smatra da je brza vožnja najčešći uzrok saobraćajne nezgode, slijedi vožnja pod uticajem PAS-a (psihoaktivnih supstanci) 18 posto:
Na pitanje koji od datih faktora, po Vašem mišljenju, su najčešći uzroci saobraćajne nezgode – Vožnja u umornom stanju 3 %, Vožnja pod uticajem alkohola (droge, ljekova) 18 %, Nepoštovanje propisanog odstojanja 2 %, Brza vožnja 46 %, Korišćenje mobilnih telefona tokom vožnje 7 %, Gužva u saobraćaju 3 %, Loši vremenski uslovi 4 %, Vozila u lošem stanju 6 %, Kolovozi u lošem stanju 4 %, Mladi vozači koji imaju manje od 3 godine iskustva u vožnji 3 %, Stariji vozači (65 i više god.) 4 posto.