Faruk Dizdarević
PIKTURALNE REALIZACIJE MEDŽIDA FAKIĆA
Slikar Medžid Fakić je u izboru od oko tridesetak platana za izložbu u Novom Pazaru svoj dijalog sa publikom i sa vremenom pozicionirao u dva plana: portreti i asocijacije na kulturno-istorijske jezgre podneblja sa kojeg potiče, koje imaju oblik u njegovoj duši, trajan i neupitan. Ipak, u centru njegovog likovnog pisma je ljudsko lice. Bolje je kazati, možda, svoj je metje (metier) i svoju umjetničku/slikarsku nadahnutost utkao u ciklus koji se bavi, veoma raznovrsno i raznoslojno, ljudskim licem, posebno portretnih izvrsnosti lijepih žena. Ti poetski energenti M. Fakića, prepoznatljivi iz njegove likovne dosadašnje poetike saobraženi su, logično je, izborom za ovu izložbu.
Portreti čiji je autor ovaj umjetnik su jarki slikopisi i psihološke studije iz dubokih revira ljudske psihe. On kao da insistira na unutrašnjem životu portretisane ličnosti. Uzbudljive su, kroz skoro čitav tok Fakićevog umjetničkog angažmana, njegove fascinacije ženskim likovima. Sve te Fakićeve gospe, sva ta opsjednutost čudom žene i kultom ženskosti, golema su apoteoza ljepoti na slikarski način, pa ako literarno artikulišemo stvar, podsjeća na nisku krajnje ubjedljivih, ne monologa, već solilokvija izvanredne snage.
Ovi prelijepi portreti žena/djevojaka, ova zvučna boja doživljena u bezvremenoj i mjesečarskoj nestvarnosti sna, otkrivaju jasno identitet slikareve ličnosti, njenu tananu lirsku senzibilnost koja se u trenucima opšte usamljenosti i otuđenja obraća putevima sna nastanjenim jednim minulim dobom. U Fakićevim slikama ima nostalgije za jednim vremenom koje je bilo bogato i događajima i duhovnim činima. U njima se osjeća ono što bi trebalo biti temeljnom odrednicom poetike ovog stvaraoca, a to je nostalgija! Njegovi zaneseni portreti djevojaka koji kao da lebde, simbolična su poetska djela jednog sna. Zbog svog snažnog hromatskog i lumino svojstva, ovi njegovi likovni oblici kao da podrhtavaju u nekom lakom kretanju. Te slike on odijeva u raskošni tonalitet boja. Medžid Fakić, nasuprot Vinkelmanovim (Johann Joachim Winckelmann) teorijama, u slikarstvu traži neposredni senzibilitet i snažnu boju dopunjenu igrom svjetlosti i sjene. Taj bijeg u poetski realizam kao stanište jednog novog svijeta, svojevrsni je odmak od sure realije, haosa, destrukcije i dehumanizacije života u kojima živimo. Ovaj umjetnik sa njim dijagolizira jedinim mogućim načinom koji mu je na raspolaganju: likovnom lingvom. Rafinovanost vizije Fakić gradi s lakoćom, zvonkim, gotovo divizionistički datim koloritom, te i to pokazuje koliko je ovaj slikar lirski iskren. U ovom ciklusu, koji bi se mogao odrediti stilskim konceptom – vizuelna poezija – svoja nastojanja uspijeva(o) je da sprovede sa puno zanesenosti i tematske invencije. U nastojanju da svoja kazivanja učini što raznovrsnijim zanimljiv je njegov odnos prema pozadiniskom prostoru slike; on ga tako rješava što pronalazi karakteristične detalje psihograma osoba koje utkiva u poetsko tkivo svojih slika, pronalazi karakteristične detalje vezane za osobitost likova. Bogatstvom fakture on često realistično sugeriše materijalnost one vizije ponesene iz prirodnog ambijenta svoga zavičaja. Uz dosta čestu ali opravdanu upotrebu narodnosne ornamentike, simbola i dekorativnih detalja u pozadini slike (kule i čardaci, ćilimi, itd) koji su preuzeti iz sandžačke istorije i folklora govore o još jednom izvoru nadahnuća ovog umjetnika. Fakić vrlo redukovano dimenzionira prisustvo istorije u svojoj naraciji. U okvirima tog poetskog realizma pred nama je zavičajna zagonetka, obavijena transparentnom svjetlošću s muzikalnim kolorističkim vibracijama, kao svojevrsni background jednom gotovo zaboravljenom svijetu. Sadašnjost se tako očitava iz priča iz davnina. Tako urađene slike asociraju na grafiju nekih starovremskih otkucaja. Taj realan a čarolijski prostor u kojem trijumfuje Fakićeva imginacija čini ovog našeg umjetnika rijetkom artističkom posebnošću.
Fakićevo maštalište realnog prizora najčešće je vezano, rečeno je već, za ambijent njegovog zavičaja, ali i sa povremenim izletima izvan tog okvira. (Arabeska, Paunovo pero, Papagaji, Mostovi, Tvrđave, Gradovi…). Iz ove izložbene postavke dâ se još zaključiti da su njegov razvojni put pratila interesovanja za umjetnička stremljenja Da Vinčija (Leonardo da Vinci), Vermera (Jan/Johannes Wermeer), Ticijana (Tiziano Vecellio), Velaskeza (Diego Velázquez), ali i nadrealizam Dalija (Salvador Dali).
Medžid Fakić je zanimljiva pojavnost naše likovne scene. Ovaj umjetnik svojim ukupnim stvaralačkim rezultatom pokazuje da se vrijedno likovno djelo postiže u procesima unutar prostora ateljea, a ne nekim medijskim i klanovsko-klijentelističkim djelanjem. U stilskom pogledu dominantan je kod Fakića precizan potez kistom, svojevrsna slikareva opsjednutost bojom i temeljnom figuralnošću. Posebna karaktristika slika ovog izbora iz bogatog slikarevog opusa je poetska dominacija boje, koja se prelijeva sa slikarskih platana direktno u cerebralni sloj našeg promatranja. Pokazujući uvijek tehničko majstorstvo, kod Fakića se smjenjuju meke linije, veselo i na neki način sjetno dejstvo boje kao odraz unutarnjeg raspoloženja uz besprijekorno ritmovanu cjelinu i kompoziciju. Kompozicijski ovdje se radi o rijetkom skladu, od ugla iz kojeg su likovi i njihove stature postavljeni, preko čudesnog kolorita, do zanimljivih detalja u pozadini slike.
Kad se umjetnik dignitetnog unutarnjeg bíla kakav je Fakić Medžid odluči da napravi reprezantitivni postav svojih likovnih ostvarenja kojim obilježava četiri desetljeća umjetničkog rada, onda je to pogled na dio dugog, plodnog i značajnog opusa jednog maštovitog stvaralačkog iskustva. Ove slike su njegova zaostavština, neizbrisivo svjedočanstvo ličnih iskustava. Ono što osjeća on smatra primarnim činom vokacije. Ovo je zaista lijepa izložba istinskih umjetničkih poriva na najtežoj disciplini – predstavljanju ljudskog lika, kao svojevrsnom kliktaju i ushitu likovne umjetnosti.