Redakcija ZZ-TOP I JEDNA FUDBALSKA PRIČA
Pandemija koronavirusa je zaustavila cijeli svijet, pa takva sudbina nije mogla zaobići ni fudbal. U ovoj pauzi i prekidu skoro svih sportskih dešavanja, proradila je prava nostalgija fudbalskih ljubitelja. Mnogo se prethodnih mjeseci pisalo o starim, ali i ne tako davnim vremenima. Možda o vremenima kada se na fudbal gledalo sa više ljubavi i strasti i kada su ljubimci gledatelja i navijača bili, nekako, bliži u odnosu na trenutne. A možda je i sama finansijska dimenzija ovog sporta i konkurentnost sudionika na takvoj osnovi, redefinirala taj međusobni odnos. Sve u svemu, čitanjem tekstova o nekada uspješnim ligama, klubovima i najviše – o igračima, podsjetili smo se na neke davne mladalačke i vesele trenutke kraj malih ekrana, tada kada nam je on bio pogled u svijet, bez pametnih telefona i interneta.
Jedna vrlo zanimljiva priča je priča o jednom od onih velikih, koga svi znamo i znalo se itekako tada, kada se igrao fudbal u kojem je bilo puno više fudbalskih heroja nego danas. Ovo je priča o Zlatku Zahoviću, velikom fudbalskom imenu s kraja prošlog i početka ovog stoljeća.
Zlatko Zahović je rođen u Mariboru u Sloveniji 1.2.1971. godine. Potječe iz porodice porijeklom iz Sandžaka, koja je sredinom prošlog stoljeća odselila u Sloveniju, tadašnju republiku u sastavu SFRJ. Zlatko se od malih nogu interesirao za fudbal i počeo trenirati u omladinskim pogonima i tadašnjem mariborskom Kovinaru i NK Maribor. Njegov talenat centralnog veznog igrača za razigravanje i povremenog napadača, je primijetio čuveni jugoslavenski fudbalski as, Milko Đurovski, koji ga preporučuje beogradskom Partizanu, za koji Zahović potpisuje svoj prvi i veliki profesionalni ugovor. Kao prvotimac legendarne postave Partizana, kalio se rame uz rame sa legendama Predragom Mijatovićem i Savom Miloševićem i taj trio je jedan od najupsješnijih na ovim prostorima, uzevši u obzir sva njihova klubska i reprezentativna dostugnuća na svjetskoj razini. Uzgred, u tada jednoj od jačih evropskih liga, pamte ga po odličnim nastupima protiv Crvene Zvezde, tada evropskim šampionom. Tijekom četverogodišnjeg boravka u Partizanu, bio je na polusezonskoj posudbi u hrvatskoj Mladosti iz Petrinje, a jednu sezonu proveo je u vojvođanskom Proleteru iz Zrenjanina u kojem je, također, pružao odlične partije i sa kojim je osvojio visoko 5. mjesto tada jake Prve savezne lige Jugoslavije, pobjedivši dva mjeseca ranije budućeg evropskog i svjetskog šampiona Crvenu Zvezdu i uzborivši plasman u Intertoto kup. Sa 21 godinu postaje reprezentazivac Slovenije, čiji dres će nositi od druge zvanične utakmice poslije osamostaljenja države, narednih dvanaest godina. Sa Partizanom osvaja i jedno prvenstvo, kup države i igrao u jednom finalu kupa, a ostaje do današnjih dana jedno od najvećih imena tog kluba, čiji je redovan gost, kako na fudbalskim, tako i na košarkaškim utakmicama, ali i rado viđeno lice od strane uprave kluba.
Prvi inozemni ugovor, Zahovića 1993. godine vodi u Portugal, koji je tada imao jednu od najjačih liga Evrope. Vitorija Gimaraeš, tim sa sredine, sa Zahovićem u naredne tri godine postaje tim koji biva pri vrhu tabele portugalskog prvenstva, da bi čak jedne sezone bio i na visokom četvrtom mjestu i igrao u evropskom takmičenju, tadašnjem UEFA Kupu. Zahovićeve tri sezone u Vitoriji i muke koje je na jednoj utakmici zadao evropskom velikanu Portu, pri pobjedi Vitorije od 3:2, primoravaju isti da ga 1996. godine dovede u svoje redove.
U Portu je igrao uz Karvalja, Deka i legendarnu postavu kasnijeg osvajača Lige šampiona, one posljednje sezone koju je osvojio neki klub izvan “velike četverke” evropskih liga. Zapravo, ako se i može pričati o zenitu Zahovićeve karijere i golgeterstsva po kojem je ostao upamćen, njegovo ime će ostati vezano za Porto. Jedne sezone postigao je 22 pogodka u svim takmičenjima, a sezone 1998/1999. u Ligi šampiona, bio je treći strelac sa sedam pogodaka na šest utakmica. Igrao je i svoju prvu nokaut fazu Lige šampiona u četvrtfinalu sa Potrom, sve tri godine zaredom osvojao portugalsko prvenstvo, ali i jedan državni kup, dva superkupa I igra jedno finale istog. Sa šest trofeja, stažom i golovima u Ligi šampiona, ali i mjestom drugog strelca sa devet pogodaka odmah iza španjolca Raula u kvalifikacijama za EURO 2000, Zahović postaje megazvijezda i biva biran u užem izboru za Evropskog fudbalera godine u jakoj konkurenciji sa Rivaldom, Bekamom, Ševčenkom, Batistutom i drugima. Sve to dovodi Zahovića i na mjesto jednog od skupljih igrača te godine i najskupljeg slovenskog igrača ikada, pa za njegov sljedeći tranfer, grčki Olimpijakos isplaćuje Portu tada velikih 13.500.000 eura.
Te 1999. godine, desila se prava transfer-bomba i najveće pojačanje Olimpijakosa, koje je odjeknulo grčkim fudbalom, koji će narednih godina imati čak tri tima u Ligi šampiona. S druge strane, Zahović je svoju drugu veliku sezonu krunisao i prvim historijskim plasmanom svoje reprezentacije Slovenije na EURO 2000 u Belgiji i Holandiji, na kojem je zablistao i na tri utakmice u grupi, postigao tri gola, te bio četvrti strelac prvenstva, a uzgred i postigao prvi za Sloveniju na velikim takmičenjima. Zbog svojih partija, ponovo, drugu godinu za redom, biva u užem izboru za Evropskog igrača godine u konkurenciji sa Figom, Zidanom, Anrijem i ispred Klajverta, Nedveda i ostalih velikana najpopularnijeg sporta. Sa Olimpijakosom je igrao u Ligi šampiona i UEFA Kupu i osvojio grčko prvenstvo, time u upisujući svoje ime među osvajače prvenstava u tri države. Tih godina, za Zahovića se interesirao i bogati ostrvski klub Fulam, ali Zahović se odlučio za druge puteve.
2000. godine, nakon Evropskog prvenstva, vraća se na Pirinejsko poluostrvo, ali ovoga puta u Španiju i tada najjaču evropsku ekipu, finalistu Lige šampiona i tadašnju perjanicu reprezentacije Španije, veliku Valensiju, koja pravi novi pohod ka evropskom tronu, koji joj je izmakao u finalu od Real Madrida prethodne sezone. Treću sezonu zaredom, Zahović igra najbolji evropski fudbal i ovoga puta igra utakmicu karijere – finale Lige šampiona protiv Bajern Minhena, koje Valensija gubi nakon izvođenja jedanaesteraca. Nakon ove sezone, nastavlja sa dobrim partijama u reprezentaciji Slovenije, koju praktično, sam preko odličnih partija i golovima u kvalifikacijama odvodi godinu dana kasnije na prvi Svetski šampionat reprezentacije u Južnoj Koreji i Japanu 2002. godine, visoko je rangirajući na FIFA rang listi.
2001. godine, Zahović, poslije dvije sezone odsustva iz portugalskog fudbala, odlučuje da se tamo vrati, ali na vjerovatno najnepopularniji način – u redove najvećeg državnog rivala svom bivšem klubu Portu, velikanu i nekadašnjem prvaku Evrope Benfici. Benfika će ujedno biti i klub u kojem će se Zahovič najduže zadržati, sve do završetka svoje karijere 2005. godine. Sa Benfikom je osvojio jedno portugalsko prvenstvo, domaći Kup i igrao jedno finale istoimenog takmičenja. Sa reprezentacijom Slovenije se rastaje 2004. godine sa rekordnih 80 nastupa i rekordnih 35 reprezentativnih golova. Kao igrač je studirao i stekao i UEFA PRO licencu za fudbalskog trenera u Portugalu.
Nakon odbijanja da prihvati posao šefa omladinskog pogona Benfike, vraća se u Sloveniju i dvije godine nakon završetka igračke karijere, dolazi na mjesto sportskog direktora najtrofejnijeg slovenskog kluba NK Maribor, sa kojim ostvaruje bogatu suradnju punih trinaest godina. Sa Mariborom osvaja 8 titula, 4 druga mjesta, 4 domaća kupa i učešće u 5 finala, te osvaja 4 Superkupa sa još tri učešća u finalima. Krunu svog rada na uspostavljanju tima konkurentnog evropskim timovima, doživljava u peeiodu 2011-2018. godine, kada NK Maribor igra tri puta u Ligi Evrope (ex. UEFA Kup) i dva puta u Ligi šampiona, ostvarujući solidne rezultate protiv moćnih evropskih timova.
Međutim, nije se Zahović tako lahko dao igračkoj penziji, pogotovu što je tek sa svoje 34 godine okačio kopačke o klin. Zaigrao je dvije sezone 2008-2010 u slovenskom niželigašu Limbuš Pekreu, i nesumnjivo se nadavao golova (na jednoj utakmici čak 6 golova), a u tom duhu, kao učesnik, postao počasno ime i neke od slovenskih liga. Odluku o nastavku karijere, donio je iz razloga popularizacije slovenskog fudbala, u čemu je i uspio svojim učešćem.
O njemu je legendarni Žoze Murinjo govorio da se radi o odličnom igraču i o tome da je uspio nešto nevjetovatno – biti omiljen u oba kluba i njihovim navijačima – i u Portu i u Benfici. Na to ćemo dodati i da je tako u cijelom Portugalu u kojem je igrao punih 10 godina i osnovao porodicu. Zahovićev sin Luka je također profesionalni fudbaler, koji trenutno, nakon povratka iz holadskog Herenvena, ponovo igra za NK Maribor. Postao je i reprezentativac Slovenije, tako naslijedivši svog oca.
Upamćen po temperamentu na terenu i izvan njega, poznat po autoritetu pred igračima i trenerima sa kapitenskom trakom ili bez nje, Zahović je jedna od najintrigantnijih ličnosti o kojoj su pisali mediji u posljednjih tri desetljeća. Rođeni vođa na terenu, vješti logističar cijelog tima i vizionar s loptom, nikada se nije pokoravao velikanima svog doba. Neke antologijske utakmice će ostati upamćene, poput prijateljske sa tadašnjim svjetskim i budućim evropskim šampionom, kojeg je Slovenija sa Zahovićem tukla sa 2:0, dvomeč kvalifikacija sa Ukrajinom, te antologijski meč sa Jugoslavijom na Evropskom prvenstvu, na kojima je upijao poglede i divljenja miliona ljudi diljem svijeta.
Gostovao je u desetinama emisija, dao na stotine intervjua, a jedan zanimljivu priču o njemu objavila je 2014. godine Al Džazira Balkans u emisiji ,,Oni pobjeđuju”, u kojoj je i sam Zahović sudjelovao, nazvavši ga posljednjim velikim talentom slovenskog fudbala.
Van fudbala, pasionirani je ljubitelj šaha i ski-skokova. Čovjek je koji je dobrodošao u svim jugoslavenskim republikama, ali i svuda gdje je pravio svoje fudbalske korake i stjecao perjateljatva. Davno je dobio nadimak ZZ-TOP, što zbog inicijala, što zbog poštovanja poznatog svjetskog rok benda, sa čijim se članovima našao na jednoj zajedničkoj fotografiji prije mnogo godina. Na koncu svega, Zlatko Zahović je jedan od onih čije je ime na malim ekranima puno značilo za ljude sa ovog kraja svijeta i u ono doba kada se fudbal više igrao i pratio srcem.
AUTOR – Dženis Šaćirović
